Wereldwijd
De tijd dat de Stabijhoun alleen in Friesland voorkwam ligt ver achter ons. Sinds begin jaren tachtig kwam deze Friese jachthond in heel Nederland voor. Maar ook Nederland werd te klein voor de Stabijhoun. En begin van deze eeuw heeft dit ras ook buiten de landsgrenzen veel liefhebbers gekregen. Op dit moment zijn er naast Nederland, ook in Zweden, Denemarken, Finland, USA-Canada, Noorwegen en Engeland rasverenigingen. Van de 7500 Stabijhounen leven er ongeveer 4000 in Nederland en bijna 3500 in het buitenland. Het belang van samenwerking wordt door alle rasverenigingen hoog geacht. In 2011 en 2014 zijn er internationale bijeenkomsten geweest en het werd wel weer eens tijd. Het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Stabij- en Wetterhounen heeft Marianne van Dam, Carel Puttkammer, Peter Eldik en Diana Striegel gevraagd om een Internationale Stabij Summit te organiseren.
Meet and Greet
Buitenlandse rasverenigingen en fokkers willen graag in contact komen met Nederlandse fokkers en dekreu-eigenaren. Er zijn al verschillende contacten, maar om de onderlinge samenwerking te vergroten, moeten we hier ook in investeren. Tijdens de fokkersdag van de NVSW op 12 oktober stond er midden in de Hanzehal een grote partytent waar de voertaal Engels is. Fokkers en dekreu-eigenaren zijn vooraf aangeschreven en konden zich melden, of spontaan deze dag in de tent komen. Maar ook buiten de tent zijn vele contacten gelegd. Voor sommige is de taal een barrière, zeker via email. Maar als je elkaar al even gezien hebt, dan is de eerste drempel al genomen en met google translate komen we ook een heel eind.
Het serieuzere werk
De dag erna zijn de besturen en de fokcommissies met elkaar in gesprek gegaan over de samenwerking, ideeën uitwisselen, afspraken maken en kennis vergroten. Er hebben leuke discussies plaats gevonden en twee sprekers (Jack Windig (CGN, WUR) en Hille Fieten (fac.DGK)) hebben mooie presentaties gegeven. Kennis ophalen en een gezamenlijke visie bepalen.
Genetische diversiteit
Een term die we binnen de kynologie vaak horen en waar de Stabijhoun ook mee te kampen heeft. De populatie is vanaf de jaren 70 hard gegroeid en zoals in die tijd gebruikelijk was, is het gebruik van de popular-sire-syndrome ook niet aan de Stabij voorbijgegaan. Een analyse van de stabijpopulatie door Nynke Schipper (bachelorstudente) van de Wageningen University and Research (WUR) leert dat we momenteel een goed beleid voeren, maar dat we nog steeds geconfronteerd worden met de gevolgen vanuit het verleden.
Jack Windig van de WUR heeft hierover een presentatie gegeven waarbij verschillende mogelijkheden besproken zijn. Met meankinship kunnen we de verwantschap verlagen, maar er zijn natuurlijk ook nog andere mogelijkheden. Dieren met een hoge verwantschap uitsluiten en alleen fokken met dieren met een lage meankinship of misschien toch te gaan outcrossen. Jack zal door de Nederlandse Vereniging van Stabij- en Wetterhounen ook uitgenodigd worden om met het bestuur, de fokadviescommssies en de leden hierover van gedachten te wisselen. Zoals Jack ook aangeeft: Monitoring, Managing, Mating. Eerst een goede analyse dan de richting bepalen en vervolgens de juiste combinaties zoeken.
Gezondheid
In het verlengde van het verhaal van Jack Windig heeft Hille Fieten van de Universiteit van Utrecht in de middag een presentatie gehouden waarbij naast de genetische diversiteit ook de gezondheid meegenomen is. Binnen NVSW moet de Stabijhoun gescreend worden op HD en Cerebrale dysfunctie (CD). CD is een genetische afwijking waarbij pups een afwijkend gedrag vertonen welke niet te genezen is. Het is een enkelvoudig recessieve afwijking waar gelukkig een DNA test voor ontwikkeld is. Er hoeft dus geen Stabijhoun meer in te slapen door deze vreselijke afwijking. Daarnaast is de hartafwijking Persisterende Ductus Arteriosus botalli (PDAb) een erfelijke afwijking binnen het ras, net als epilepsie. Ook moet er rekening gehouden worden met SRMA (een soort hersenvliesontsteking) en Elleboogdyslaplasie (ED). We kunnen niet alleen de focus aanbrengen op het vergroten van de diversiteit, maar moeten ook zeker de gezondheid in acht nemen. Het expertisecentrum genetica gezelschapsdieren van de faculteit. Diergeneeskunde helpt de NVSW hierbij. Het is van belang dat de kennis goed geborgd wordt, dat de juiste screening plaatsvindt (hebben we het echt over hetzelfde?) en dat de data zo efficiënt mogelijk gebruikt wordt. Op dit moment wordt ZooEasy binnen alle stabij-rasverenigingen wereldwijd goed gebruikt, maar met de komst van Fit2Breed kunnen we echt alle gegevens mee nemen bij het maken van verantwoorde combinaties. In fit2breed worden de afstammingsgegevens, DNA, gezondheidsscreening, meankinship, SNP’sen de resultaten van de Petscan (dierenartsdiagnoses) opgenomen.
De Wetterhoun
Naast de Stabijhoun is er nog een Friese jachthond; de Wetterhoun. De genetische diversiteit van de Wetterhoun was zorgwekkend en is nu druk bezig met een outcrossprogramma. De populatie van de Wetterhoun moet groter worden om het voortbestaan te veilig te stellen. Het buitenland kan ons hierbij helpen en die willen dit ook. In Amerika is er pas een nestje van vijf pups geboren en andere buitenlandse Stabijverenigingen willen zich hier ook voor inzetten. Een promotiepraatje door Marijke Teusink van de Fokadviescommissie van de Wetterhounen heeft diegene die nog enigszins twijfels hadden, over de streep getrokken. Uiteraard wil de NVSW de andere verenigingen faciliteren om ook van dit prachtige ras een populatie in het buitenland op te bouwen.
Afsluiting
Met goede afspraken om de samenwerking nog beter te laten verlopen werd de bijeenkomst afgesloten. Zonder uitzondering was iedereen lovend over de bijeenkomst en is er afgesproken om over twee jaar weer in deze samenstelling bij elkaar te komen. Want zoals tijdens dit weekend ook duidelijk naar voren kwam: Nederland is echt te klein geworden voor deze Friese jachthond!
