Gedragstherapeuten voor honden en katten hebben er veel mee te maken; katten die boven wonen sinds er een hond in huis is. Zoiets wil je als eigenaar natuurlijk niet, maar het is nou eenmaal zo gelopen. Eerst kwam de kat door het hele huis en sinds de komst van de hond durft hij niet meer van de trap af te komen. De hond jaagt de kat achterna en de kat kiest ervoor om boven te bivakkeren. Wat kun je doen om dit te voorkomen of om het voor zowel hond als kat weer een beetje gezellig te maken in jouw huis?
Wat zijn de meest gemaakte fouten bij de introductie van hond en kat?
Als dierenliefhebber is het moeilijk om je voor te stellen dat jouw geliefde hond of kat niet vriendelijk gaat reageren op de komst van een nieuw dier in huis. Met deze roze bril op, zijn veel eigenaren geneigd om eerst ‘uit te proberen’ hoe het gaat. De nieuwe pup wordt mee naar binnen genomen en de kat des huizes mag wennen vanaf de keukentafel. De pup blaft en springt enthousiast tegen de tafel, het is misschien wel voor het eerst dat hij een kat ziet. De kat blaast en rent richting de trap naar boven. De pup ziet de kat bewegen en vliegt erachteraan. Dat is een leuk spel voor de hond, najagen is immers zelfbelonend gedrag. De kat echter, vlucht voor zijn leven. De pup staat kwispelend onderaan de trap te kijken waar die interessante kat is gebleven. De eerste kennismaking heeft bij beide indruk gemaakt; de pup leerde hoe interessant het is om de kat te achtervolgen en de kat heeft geleerd dat de herriemakende hond beter vermeden kan worden. Geen goede basis voor een vriendschap.
Het zelf laten uitzoeken?
Sommige eigenaren kregen het (foute) advies om hond en kat ‘het te laten uitzoeken’, zodat er een bepaalde hiërarchie wordt bepaald. Het is belangrijk om te begrijpen dat de sociale organisatie van honden en katten verschilt en veel complexer is dan het bepalen van een rangorde. Het ideale plaatje waarbij de kat die ene keer de hond op zijn snuit slaat waardoor de hond levenslang respect voor de kat heeft, heeft niets met rangorde te maken, maar meer met een leerervaring en het karakter van de dieren. Of deze leerervaring standhoudt de rest van hun leven is maar de vraag. De kat en hond het zelf laten uitzoeken is risicovol en dus geen verstandig besluit.
De voorbereiding
Wanneer hond en kat in één huishouden moeten leren samenleven, is het belangrijk om de omgeving van tevoren aan te passen. De ruimte moet voor de kat voldoende hoge plekken bevatten, zodat de kat op een hoge veilige plek kan gaan liggen waar de hond niet bij kan komen. Zeker voor een stressgevoelige kat moeten er meerdere hoge plekken zijn, want een onzekere kat beweegt het liefst via hogere plekken naar een andere locatie in de woonkamer, en in het begin niet via het midden van de woonkamer. De kattenbak en voerbak van de kat moeten buiten het bereik van de hond gezet worden. Het plaatsen van traphekjes in deuropeningen kan hierbij een handig middel zijn. Zo kan de kat wel in andere ruimtes komen en rustig naar de kattenbak gaan, of kan hij eten terwijl de hond achterblijft achter het hekje. Bij een actieve jonge kat kun je kiezen voor een laag traphekje zodat de kat er overheen kan springen, maar er zijn ook hoge traphekjes met een speciale kleine opening waar een kat doorheen kan lopen. Naast het gebruik van traphekjes kan het, afhankelijk van de hond, handig zijn om na te denken over het af en toe gebruiken van een hondenbench of kennel waar de hond lekker even met een kluif apart gezet kan worden zodat de kat veilig leert te bewegen. Het is hierbij uiteraard belangrijk dat de hond eerst leert om rustig in de hondenbench of de kennel te verblijven. Wanneer een angstige kat moet gaan samenwonen met een hond, is het zinvol om te overwegen of het tijdelijk gebruik van stressverlagende middelen verstandig is om de introductie soepeler te laten verlopen. Ook het eerder laten ruiken van hondengeuren of laten horen van blafgeluiden via de computer kan voordelen opleveren in het gewenningsproces. Van sommige hondenrassen kun je verwachten dat ze makkelijker samenleven met katten dan van andere hondenrassen. Bij de aanschaf van een hond kun je je hierover laten voorlichten door een hondengedragsdeskundige. Een pup die bij de fokker leert omgaan met katten, heeft een grote voorkeur. Vaak hebben deze pups al geleerd dat ze niet achter katten mogen aanrennen.
De beste introductie: stapsgewijs
Er zijn verschillende manieren waarop je hond en kat met elkaar kunt laten kennismaken. Bij een introductie is de kat meestal de zwakste schakel. Het is van groot belang dat de kat zich veilig voelt en dat er dus een goede controle moet zijn over de hond. De kat zal dus meestal het tempo van de introductie bepalen. In dit voorbeeld gaan we uit van een kat die al in huis woont, geen verleden heeft met het aanvallen van honden en een hond die later zijn intrede doet in de woning.
Tekst: Eline Teygeler en Marieke van der Burgt (Tinley Gedragstherapie voor Dieren), Foto’s: Ron Baltus.
Het volledige artikel is te lezen in Onze Hond nummer 6. Dit nummer kun je vanaf 8 juli kopen in de boekhandel bij jou in de buurt of online bij de bcm store.
