In oude geschriften, documenten en boeken of op prenten en schilderijen is de geschiedenis van hondenrassen vastgelegd. En ook het werk dat ze doen. Meegaan op jacht, het drijven en hoeden van een kudde, het bewaken van huis en haard en het gezelschap houden van de mens. Elke maand gunt Onze Hond de lezer een inkijkje in de rijke historie van een hondenras. Deze maand de schepping van Julius Wipfel, die met een wolfsgrijze Keeshond en een Chow Chow de basis legde voor de Eurasier: een ras ontstaan uit Europese en Aziatische hondenrassen.
In de geschiedenis van rashonden is het vaak voorgekomen dat uitsluitend mensenhanden een nieuw hondenras creëerden. In de meeste gevallen gebeurde dat met een helder doel voor ogen, bijvoorbeeld om een gebruikshond te verkrijgen die geschikt is voor specifieke taken. Anders is het met de Eurasier. Schepper van dit ras en hondenliefhebber Julius Wipfel (1919-2002) had geen ander doel voor ogen dan het fokken van een gezonde, stabiele en sociale familiehond. Het is dan ook onmogelijk om over de historie van dit ras te vertellen zonder vermelding van de grote rol die Julius Wipfel uit het Duitse stadje Weinheim hierin speelde.
Geliebter Teufel
Wipfel en zijn vrouw Elfriede hebben tijdens de Tweede Wereldoorlog al honden; geen rashonden maar Mischlinge, bastaarden dus. Als de Canadese en Amerikaanse bezettingsmachten zich na 1945 terugtrekken blijft er in het asiel in Weinhem een hond achter, waarover de familie Wipfel zich ontfermt. Hoogstwaarschijnlijk is zijn voormalige eigenaar een Canadese soldaat. Wipfel zelf beschrijft hem als ‘iets tussen een Eskimohond en een Samojeed in’, met zwarte beharing, een schedel als van een wolf en niet al te vaste, rechtopstaande oren. De hond is bovenmatig intelligent en heeft ten opzichte van vreemden nogal – zoals Wipfel het noemt – ‘onhandelbaar tot zelfs gevaarlijk gedrag’. De hond huilt als een wolf en doodt elk klein dier dat hij tegenkomt. ‘Wir liebten ihn’, schrijft Julius later; tot aan zijn dood noemt hij deze hond een ‘geliebter Teufel’.
Het karakter van Bella, de looks van ‘de Canadees’
Na het overlijden van de asielhond zoeken Julius en Elfriede naar een vervanger en zo komt de wolfsgrauwe Keeshond (Wolfsspitz) Bella von der Waldmühle in het gezin. Haar uiterlijk herinnert de familie aan ‘de Canadees’; echter, haar karakter is een stuk aangenamer. Bij de Wipfels wil het beeld van ‘de Canadees’ maar niet verdwijnen; deze hond heeft onuitwisbare sporen achtergelaten. Het idee om zelf een hond te fokken met het karakter van Bella en het uiterlijk van ‘de Canadees’ neemt vastere vormen aan. Het is Elfriede die voorstelt: Laten we voor onszelf een hond fokken die op Bella en op onze Canadees lijkt. Eén simpel zinnetje is het begin van een nieuw hondenras, de Eurasier. De Wipfels besluiten om Bella te laten dekken door een Chow Chow. In 1960 vindt die eerste kruising plaats.
Twee oude rassen met zeer specifieke karakterkenmerken
Zowel de wolfsgrauwe Keeshond als de Chow Chow behoren tot de oudste rassen ter wereld. Zo combineert Wipfel twee oude rassen met eigen, zeer specifieke karakterkenmerken: wantrouwig, hang naar vrijheid, onbevreesd en trouw. De gedachte dat de Chow Chow de meeste ‘oer Spitz’-genen bezit en de adviezen van deskundigen dragen bij aan deze beslissing. Anatomisch past de Keeshond bij de Chow Chow, en ook het sterk vastgelegde genetische materiaal in de Chow en de goede gezondheid van de wolfsgrauwe Keeshond overtuigen Wipfel ervan dat hij precies deze keuze moet maken. In zijn later verschenen boek over het ras dat hij schiep, verzucht Wipfel: “Ik zou nu de moed niet meer opbrengen om mij door een schare van functionarissen heen te werken. Het was een echte strijd. Alle negatieve eigenschappen van de homo sapiens kwamen naar voren: nijd, afgunst en betweterigheid.” In de eerste jaren na de kruising noemt Julius het ras Wolf-Chow. Chow Chow liefhebbers horen die naam niet graag; misschien zijn ze bang dat Wipfel een soort verbeterde Chow wil gaan fokken. Het fokdoel van Wipfel staat echter vast: het moet een poolhondentype zijn in mooie kleuren, dat genoeg afstand heeft tot andere rassen en, last but not least, met een prettig karakter.
Tekst en illustraties: Ria Hörter
Het volledige historisch portret van de Eurasier is te lezen in Onze Hond editie 1. Deze editie kun je kopen vanaf 21 januari in je lokale boekhandel of online in de BCM Store.
