Als er over jaloezie wordt gesproken, gaat het meestal over de vraag of honden in staat zijn deze emotie te ervaren en hoe deze tot uiting komt. Er wordt veel minder aandacht besteed aan jaloerse gevoelens van mensen ten opzichte van honden. Toch is dit een relevant onderwerp want niet alleen kan dit impact hebben op de relatie met onze honden maar ook op de dynamiek binnen het gezin. Naast jaloezie kunnen honden nog andere, ietwat negatieve gevoelens bij ons losmaken. Het lijkt of er een beetje een taboe rust op deze onderwerpen; hoog tijd om dit eens te doorbreken!
Controversieel onderwerp
Veel mensen vinden het moeilijk te praten over de nare gevoelens die honden bij hen kunnen oproepen. Je hoort toch immers hartstochtelijk veel van je hond te houden? En is de hond niet voorbestemd om door het leven te gaan als de ‘beste vriend’ of het ‘meest loyale maatje’ van de mens? De liefde die wij voor onze honden voelen en terugkrijgen wordt dikwijls omschreven als ‘onvoorwaardelijk’. Zo dikwijls, dat we denken dat het raar gevonden wordt – of dat er iets mis is met ons – als we afwijken van deze door de maatschappij opgelegde norm. Om hier verandering in te brengen, zal er ten eerste vaker over dit controversiële onderwerp gesproken moeten worden. Als mensen inzien dat zij niet de enigen zijn met dergelijke gevoelens wordt het makkelijker om ervoor uit te komen en erover te praten. Daarnaast wordt het misschien eens tijd dat de hond in de media niet voortdurend wordt neergezet als de ‘beste vriend van de mens’. Dit schept bepaalde verwachtingspatronen waar men in de praktijk lang niet altijd aan kan voldoen.
Jaloezie bij honden
Laten we eerst wat specifieker ingaan op de wijze waarop minder positieve – of ronduit negatieve – emoties ten aanzien van onze honden kunnen ontstaan, te beginnen met jaloezie. In een blog op de website van Psychology Today beschrijft bio-ethicus en filosoof Jessica Pierce hoe ze gevoelens van jaloezie ervoer toen haar hond Ody een echte allemansvriend bleek te zijn. Ze vertelt: ‘Zodra hij kans zag, glipte hij het huis uit op zoek naar liefde. Ik kreeg dan meestal bericht van de ene of de andere buurman dat Ody bij hem zat. Ik ging ervan uit dat Ody bang zou zijn en wanhopig om weer met mij herenigd te worden. Maar wat bleek? Als ik hem ging ophalen, lag hij gewoon lekker uitgestrekt op de bank of voor de haard van de desbetreffende buurman. Hij negeerde mijn aansporingen met me mee naar huis te gaan en koesterde zich in de aandacht van zijn nieuwe beste vriend. Mijn eigen hond wilde niet met me mee naar huis, hij wilde liever bij iemand anders zijn! Ik maakte me zorgen om wat die mensen wel niet van me zouden denken. Misschien dat ik een slechte hondeneigenaar was of dat ik Ody verwaarloosde.’
De andere kant
Pierce was echter helemaal geen slecht baasje voor Ody, integendeel: ‘Ik schonk mijn hart en ziel aan Ody. Ik hield meer van hem dan van welke andere hond ook. Niet alleen dat, ik zorgde voor al zijn behoeften; ik gaf hem te eten, liet hem regelmatig uit, zorgde ervoor dat hij goede veterinaire zorg kreeg en speelde met hem. Ik reed grote afstanden naar gebieden waar hij lekker los kon lopen en ik kookte de heerlijkste gerechten voor hem. Je zou toch denken dat ik dan zijn meest favoriete mens zou zijn! Toch behandelde hij mij hetzelfde als alle anderen; hij leek iedereen even lief te vinden.’ Pierce geeft toe dat dit haar stak, maar ze zag er ook iets heel moois in: ‘Hij was grootmoedig op een manier die ik nooit zou kunnen zijn. Hij was een perfecte ambassadeur voor honden in het land van de mens: hij was zo lief, zo zachtaardig en zo vriendelijk dat zelfs mensen die niet van honden hielden, overstag gingen.’
Afwijzing
Lang niet iedereen zal deze gevoelens echter zo goed kunnen relativeren als Pierce. Het is nu eenmaal niet altijd leuk om te zien dat je hond weinig onderscheid maakt tussen jou en mensen die hij nauwelijks kent. Het kan voelen als een afwijzing. Uit onderzoek is gebleken dat een van de belangrijkste redenen dat mensen kiezen voor een huisdier betrekking heeft op de voldoening die het geeft een verzorger en hechtingsfiguur te zijn in het leven van dat dier. Met andere woorden: we houden van het gevoel dat een ander ons nodig heeft. Een hond die voortdurend bezig is in het gevlij te komen bij anderen of die zich weinig van jou aantrekt op de momenten dat je dat nou juist wel zou verwachten, zet dit gevoel onder druk. Mijn eigen hond Bean springt bijvoorbeeld gerust bij een vreemde in de auto als hij de kans krijgt.
Het hele artikel lees je in Onze Hond 2019/1. Wil je nooit meer iets missen van Onze Hond? Neem dan een abonnement.
